بررسی تخصصی پوششهای شیمیایی-صنعتی: زینک ریچ، اپوکسی و پلیاورتان – مقاومت، ضخامت و کاربردها
پوششهای شیمیایی صنعتی یکی از مهمترین روشهای محافظت از سازهها، تجهیزات و قطعات فلزی در برابر خوردگی، رطوبت، مواد شیمیایی و عوامل محیطی هستند. در میان انواع مختلف پوششها، سه گروه رنگهای زینک ریچ (Zinc-Rich Primer)، رنگهای اپوکسی (Epoxy Coating) و پوششهای پلیاورتان (Polyurethane Coating) بیشترین استفاده را در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، سازههای فلزی، صنایع دریایی و تجهیزات صنعتی دارند.
این سه نوع پوشش به دلیل مقاومت فوقالعاده در برابر خوردگی، چسبندگی بالا، دوام طولانی و عملکرد بینقص در محیطهای سخت، جزء استانداردترین پوششهای محافظتی در دنیا محسوب میشوند.
در ادامه، ویژگیها، ضخامت، مقاومت و کاربردهای هرکدام معرفی شده است:
پوشش زینک ریچ (Zinc Rich Primer)
پوششهای زینک ریچ از پودر روی با خلوص بالا تشکیل شدهاند و یکی از بهترین گزینهها برای مبارزه با خوردگی هستند. این پوشش با ایجاد حفاظت کاتدی باعث میشود سطح فلز مانند یک قطب محافظ در برابر زنگزدگی عمل کند.
ویژگیها و مقاومتها
• مقاومت عالی در برابر خوردگی
• محافظت کاتدی برای سطح فلزی
• عملکرد فوقالعاده در محیطهای مرطوب، دریایی و صنعتی
• چسبندگی بسیار بالا روی فولاد
ضخامت استاندارد
• بین 60 تا 100 میکرون
• در پروژههای دریایی یا صنعتی سنگین: تا 120 میکرون
کاربرد
• سازههای فلزی
• مخازن نفت و پتروشیمی
• اسکلهها، سکوهای دریایی
• لولهها و تجهیزات خطوط انتقال
• قطعات صنعتی و ماشینآلات فلزی
پوشش اپوکسی (Epoxy Coating)
رنگهای اپوکسی یکی از مقاومترین پوششهای شیمیایی در محیطهای خورنده و صنعتی هستند. اپوکسی نسبت به بسیاری از مواد شیمیایی، بخارات خورنده، سایش و ضربه مقاومت بالایی دارد.
ویژگیها و مقاومتها
• مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی (اسید، باز، حلالها)
• مقاومت بسیار بالا در برابر سایش
• نفوذناپذیری بالا نسبت به رطوبت
• پایداری حرارتی مناسب
• چسبندگی قوی به فلز، بتن و تجهیزات صنعتی
ضخامت استاندارد
• بین 150 تا 250 میکرون برای پوششهای معمولی
• برای مخازن و محیطهای شدیداً خورنده: تا 400 میکرون
کاربرد
• مخازن ذخیره مواد شیمیایی
• سطوح فلزی در تماس با بخار یا اسید
• تجهیزات صنعتی سنگین
• کفپوشهای صنعتی (اپوکسی کف)
• سازههای پتروشیمی و پالایشگاهی
پوشش پلی اورتان (Polyurethane Coating)
پوشش پلییورتان درواقع یک لایه محافظ نهایی است که علاوه بر مقاومت، ظاهر زیبا و براق ایجاد میکند. این رنگها در برابر نور خورشید و شرایط جوی بسیار بادواماند.
ویژگیها و مقاومتها
• مقاومت عالی در برابر UV و نور خورشید
• عدم زرد شدن در برابر شرایط جوی
• انعطافپذیری بالا
• مقاومت خوب در برابر ضربه و سایش
• ایجاد ظاهر براق، نیمهمات یا مات
ضخامت استاندارد
• بین 50 تا 80 میکرون
• رنگ نهایی روی اپوکسی یا زینک ریچ
کاربرد
• سازههای فضای باز
• اسکلت فلزی ساختمان
• تجهیزات صنعتی در معرض نور آفتاب
• بدنه ماشینآلات
• خطوط انتقال، تانکرها و تجهیزات فضای باز
سیستمهای پوششدهی ترکیبی (سهلایه صنعتی)
در بسیاری از پروژههای صنعتی، بهترین عملکرد زمانی حاصل میشود که این سه پوشش بهصورت سه لایه اجرا شوند:
1. زینک ریچ پرایمر – مقاومت پایه در برابر خوردگی
2. اپوکسی میانی – ایجاد ضخامت و مقاومت شیمیایی
3. پلیاورتان نهایی – محافظت در برابر UV و زیبایی سطح
این سیستم یکی از بادوامترین ترکیبات پوششدهی در صنایع سنگین است و در پروژههای نفت، گاز، پتروشیمی و دریایی کاربرد گسترده دارد.
⸻
مقاومت پوششها در برابر عوامل خارجی
تمام پوششهای ذکرشده در برابر عوامل مختلف مقاومت دارند:
مقاومت در برابر رطوبت
• زینک ریچ و اپوکسی عملکرد بسیار بالایی دارند
• پلیاورتان پوشش نهایی ضدجذب رطوبت برای فضای باز ایجاد میکند
مقاومت در برابر مواد شیمیایی
• اپوکسی بهترین مقاومت در برابر اسیدها و بازها را دارد
• زینک ریچ در برابر محیطهای خورنده صنعتی بسیار بادوام است
مقاومت در برابر نور خورشید (UV)
• پلیاورتان بهترین گزینه برای مواجهه با نور خورشید است
• اپوکسی بدون لایه پلیاورتان دچار گچیشدن میشود
مقاومت در برابر سایش
• اپوکسی مقاومت فوقالعادهای در برابر سایش دارد
• پلیاورتان نیز انعطاف بالا و مقاومت مکانیکی خوبی دارد
نتیجهگیری
پوششهای زینک ریچ، اپوکسی و پلیاورتان یکی از استانداردترین سیستمهای پوششدهی صنعتی هستند که با ترکیب مقاومت شیمیایی، خوردگی، UV و دوام مکانیکی، بهترین عملکرد را برای سازهها و تجهیزات فلزی ارائه میدهند.
تخاب صحیح این پوششها باعث افزایش طول عمر قطعات، کاهش هزینههای تعمیرات و محافظت در برابر شرایط سخت محیطی خواهد شد.
این مقاله با توجه به نیاز بازار و تجربه شرکت سرآمد پوشش در واحد آموزش و فناوری این شرکت آماده شده است.